Dwing je eigen duurzaamheidsstrategie af

Het duurzaamheidsbeleid van grote bedrijven wordt steeds vaker afgedwongen door externe partijen, zoals activistische aandeelhouders of milieugroeperingen. Hoe kun je als bedrijf voorkomen dat je tussen hamer en aambeeld terechtkomt? Door coalities te smeden en proactief de overheid op te zoeken, schrijft Manon Dees, Advisor bij Hague.

Het kan de beste bedrijven gebeuren: klem komen zitten tussen bestaande en nieuwe activistische aandeelhouders. Niet alleen de politiek is gefragmenteerd en gepolariseerd, ook onder aandeelhouders binnen bedrijven kunnen de belangen uiteenlopen. Al die verschillende belangen en bijbehorende verwachtingen moeten – intern en extern – gemanaged worden.

Activistische beleggers kunnen het opdrijven van de koers op korte termijn als doel hebben om zo maximaal rendement te behalen, zoals bijvoorbeeld Just Eat Takeaway (van Thuisbezorgd) eerder dit jaar ondervond. Maar er zijn ook activistische beleggers die juist gruwen van zulk hyperkapitalisme. Zij eisen een duurzame strategie van het bedrijf, uit de overtuiging dat dat op termijn het beste rendement oplevert voor ‘people, planet and profit’. Waarschijnlijk de bekendste is Follow This, waar onder andere olieconcern Shell mee te maken heeft. Ook bedrijven als Unilever, Ahold en DSM hebben activistische aandeelhouders van de ‘duurzame soort’ aan de deur gehad.

Pak de regie

Niet alleen aandeelhouders halen dit trucje uit. Ook milieugroeperingen als Milieudefensie en Urgenda dwingen bedrijven tot verduurzaming door het nemen van juridische stappen, en met succes. Na het resultaat in de Shell-zaak heeft Milieudefensie nog 29 andere bedrijven een brief gestuurd. Toen dat volgens Milieudefensie niet het gehoopte resultaat opleverde, werd de bedrijven met naam en toenaam een plek op de Klimaatcrisis-index toebedeeld. De meerderheid van de bedrijven werd op een paginagrote advertentie in het FD verweten ‘niks te doen om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen’ of zelfs ‘gevaarlijke klimaatverandering te versnellen’.

Als bedrijf houd je logischerwijs het liefst zélf de regie op je bedrijfsvoering. Om het afdwingen van duurzaamheidsbeleid door externe partijen te voorkomen, adviseren wij daarom om zelf de regie te pakken. Kom zelf met een langetermijnstrategie waarin duurzaamheid centraal staat en communiceer die proactief naar stakeholders. Wie stakeholders zelf weet te overtuigen van de duurzaamheidsstrategie, heeft geen activistische aandeelhouder of Milieudefensie nodig.

Creëer gelijk speelveld

Om niet in het defensief gedrongen te worden is het cruciaal dat bedrijven en overheden de handen ineenslaan. Omarm daarom enerzijds het idee dat de economie en het bedrijfsleven sneller moeten verduurzamen, en zoek tegelijkertijd actief de politiek op om een gelijk speelveld voor duurzaamheidseisen in je sector te creëren. Een aantal bedrijven neemt hierin al de vlucht naar voren door met het ministerie van Economische Zaken en Klimaat in gesprek te gaan over de maatwerkafspraken voor grote industriële bedrijven.

Alle 29 bedrijven die Milieudefensie had aangeschreven hebben een reactie gestuurd. Dat betekent dat ze het allemaal serieus nemen. Maar ieder bedrijf opereert nog op zijn eigen eiland. Albert Heijn is bezig om zijn boodschappen klimaatneutraal te bezorgen. Daar is geen landelijke eis voor. Hoe mooi zou het zijn als supermarkten, gesteund door de overheid, de handen ineenslaan om dit marktbreed gerealiseerd te krijgen? Op die manier wordt de rol van activistische partijen in het afdwingen van een duurzaamheidsstrategie overbodig.

Wees transparant over dilemma’s

Het blijft een complex dilemma voor bedrijven: enerzijds wil je verduurzamen om een leefbare planeet aan de volgende generatie door te geven, anderzijds moet je ook je aandeelhouders tevredenstellen en zijn er commerciële belangen. In zo’n situatie is het aan te bevelen transparant te communiceren over de dilemma’s, omdat de situatie complex is en het vertrouwenwekkend en sympathiek overkomt als je daar transparant over bent. Zo liet CEO van FrieslandCampina, Hein Schumacher, in interview met FD weten hoe zijn bedrijf een lastige balanceeract moet uitvoeren. Enerzijds wil het bedrijf een sterke bijdrage leveren aan de klimaatdoelen, anderzijds wil het de belangen van de aangesloten melkveehouders behartigen. Schumacher heeft de brief van Milieudefensie aangegrepen om met Donald Pols een kopje koffie te drinken. Over proactiviteit gesproken.

‘Force for good’

Wat we nodig hebben zijn bedrijven die coalities bouwen. En een overheid die een actieve houding aanneemt en openstaat voor duurzaamheidseisen voor het bedrijfsleven, want de economie is gebaat bij eerlijke concurrentie en dus een level playing field. Bedrijven die het initiatief nemen en de regie pakken halen activistische partijen de wind uit de zeilen en profileren zichzelf als ‘force for good’.

Manon Dees is Advisor bij Hague en expert op het gebied van duurzaamheid, energie en stakeholdermanagement

Tips ontvangen voor uw organisatie?

Bent u benieuwd hoe Hague u kan ondersteunen bij het nemen van regie en het betrekken van stakeholders? Wilt u vaker onze corporate affairs blogs ontvangen met relevante tips voor uw organisatie? Schrijf u dan hier in op onze nieuwsbrief die eens per kwartaal verstuurd wordt.