4 juli 2023

Met een checklistmentaliteit word je niet écht duurzaam

Het publiek en de politiek stellen steeds hogere eisen aan het bedrijfsleven op het gebied van duurzaamheid. In de uitvoering is het belangrijk strategisch naar duurzaamheid te kijken, en niet alleen vinkjes te zetten bij alle eisen aan klimaat, milieu en diversiteit. Want die strategie heeft ook effect op de public affairs mogelijkheden, schrijft Advisor Manon Dees

De tijd dat je op een achternamiddag een campagne kon bedenken voor je ‘klimaatvriendelijke’ product ligt achter ons. Greenwashing wordt een steeds groter reputatierisico. De Europese consumentenorganisatie BEUC diende in juni een klacht in bij de Europese Commissie over misleidende klimaatclaims van maar liefst 17 Europese luchtvaartmaatschappijen, waaronder KLM.

De commissie werkt aan een
Green Claims Directive, een richtlijn die bedrijven verplicht om hun duurzaamheidsclaims hard te maken. De regelgeving ligt nog in het Europees Parlement, maar in Nederland heeft toezichthouder ACM het al geïmplementeerd in de geüpdatete Leidraad duurzaamheidsclaims. Bedrijven als Shell en KLM zijn al eens stevig op de vingers getikt omdat ze zich groener voordeden dan ze daadwerkelijk zijn. Bezint, eer ge zegt groen te zijn!

Nog meer regelgeving

Er komt nog veel meer regelgeving uit Brussel op het bedrijfsleven af. Neem de Nature Restoration Law, die in landen als Nederland door het leven gaat als de Natuurherstelwet, en boeren en bedrijven de stuipen op het lijf jaagt. Mede dankzij oppositie van Nederland is de wetgeving wat afgezwakt, maar hij gaat wel door. Doel van de wet is het beschermen van de biodiversiteit.

Dan zijn er nog tal van specifiekere richtlijnen in aankomst, zoals de verpakkingsverordening (PPWR), waarmee Brussel het hergebruik en recycling van verpakkingen wil stimuleren (
lees hier het blog van collega Daniëlle Schweitzer daarover). Belangrijk is ook de Critical Raw Materials Act, die niet alleen de beschikbaarheid van kritieke grondstoffen voor de energietransitie moet veiligstellen, maar ook eisen stelt aan de recyclingplannen van landen (en dus bedrijven). Dat is cruciaal, want grondstoffen die worden hergebruikt, hoeven niet meer geïmporteerd te worden uit geopolitiek dominante landen als China. En het creëert bovendien meer strategische onafhankelijkheid.

Tijd en energie

Feit is dus dat er in Brussel veel wetgevingstrajecten lopen die raken aan duurzaamheid. In dat rijtje mag de corporate sustainability due diligence directive (CSDD) niet ontbreken. Ik schreef er eerder al een blog over. De richtlijn schrijft voor dat bedrijven bijvoorbeeld geen schendingen van mensenrechten of milieuvervuiling mogen toestaan bij leveranciers, ook als die in een ander land zijn gevestigd. Inmiddels is de CSDD door het Europees Parlement aangenomen. Met een initiatiefwet vanuit de Tweede Kamer op het vlak van internationaal verantwoord ondernemen (imvo), wil Nederland al vooruitlopen op deze Europese richtlijn. Deze wet wordt – ondanks forse weerstand uit het bedrijfsleven – de komende maanden behandeld in de Tweede Kamer.

Het is veel allemaal. Het kost bedrijven veel tijd en energie om al die regelgeving te volgen, te doorgronden en de relevante zaken eruit te pikken en te implementeren. Door die hoge druk ligt bij veel bedrijven een checklistmentaliteit op de loer. Voldoen we aan alle eisen en regels? Zo ja, dan is het goed en kunnen we door. Zo niet, dan werken we de checklist plichtmatig verder af. 

Strategische kans

Maar het is belangrijk om niet alleen juridisch maar ook strategisch naar de stroom aan regelgeving te kijken. Talloze bedrijven doen dat ook al. Multinationals als Nestlé, Unilever en IKEA namen recent al de vlucht naar voren en spraken zich uit vóór de natuurherstelwet. Het uitgangspunt van het Nederlandse bedrijfsleven is in principe goed. Afgelopen jaar spande 59% van de bedrijven zich al in om versneld te verduurzamen, schreef het FD onlangs.

Hoog tijd om de Brusselse en Haagse agenda op de voet te volgen en er strategisch naar te kijken. Want wat is de betekenis van die tot wetgeving gestolde maatschappelijke eisen? Wat voor impact heeft het op je bedrijf als je wel of niet alle vinkjes op de checklist kunt zetten? Wat verwachten klanten en andere stakeholders van je? Willen Tweede Kamerleden straks nog met je in gesprek als je geen intrinsieke motivatie aan de dag legt om je bedrijf toekomstbestendig te maken? Ben je in staat om jong talent aan te trekken als je duurzaamheid als een verplicht nummer ziet in plaats van een strategische kans? Belangrijk dus om, naast de juridische impact, ook de betekenis van deze wetgeving op je positie in het stakeholderweb te bekijken.

Meer weten?

Heb je hulp nodig bij het volgen van alle relevante wet- en regelgeving op het gebied van duurzaamheid, en bij strategische advisering hierover? Neem dan contact op met Manon Dees.

Of schrijf u in op de nieuwsbrief en ontvang eens per drie maanden relevante updates voor uw organisatie in uw inbox.

Deel deze resource
4 juli 2023

Ook interessant voor u

Hague corporate affairs logo

Ontvang de laatste insights

Of volg ons