Actualiteit nieuw
“Het Franse voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie: Europese ambities, nationale (binnenlandse) uitdagingen”.
Het Franse voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie Europese ambities
De Franse president Emmanuel Macron pleit al langer voor strategische autonomie voor de Europese Unie (EU). Hij heeft er enkele jaren geleden terecht op gewezen dat de EU in de huidige strategische mondiale context in staat moet zijn om haar eigen belangen te vrijwaren en te beschermen, haar autonomie op tal van terreinen te vergroten en de macht achter haar politiek te kunnen zetten. De EU moet op mondiaal niveau niet alleen een belangrijke economische speler zijn, maar ook een politieke, die zijn eigen strategische belangen verdedigt. Het is dan ook geen toeval dat strategische autonomie een van de topprioriteiten is van het Franse voorzitterschap van de Raad van de EU.
Niemand had kunnen voorzien hoe snel het belang van deze strategische autonomie zou blijken. Daar komen we achter, door de oorlog die zich nu op het Europese continent in Oekraïne ontvouwt. Terwijl een paar jaar geleden het concept van strategische autonomie matige steun kreeg, realiseren velen zich nu dat we kostbare tijd hebben verloren en het eigenlijk al lang geleden hadden moeten implementeren. Voor de meeste EU-landen, ook leden van de NAVO, is de Atlantisch alliantie de hoeksteen van de verdediging. Het garandeert de bescherming van onze soevereiniteit. Het vergroten van de strategische autonomie van de EU vergroot ook de kracht van de NAVO. Het is een elkaar versterkend beleid waarbij de EU haar aandeel in onze collectieve verdediging opvoert, zodat zij verder onafhankelijk kan optreden als zij dat wenst wanneer haar belangen op het spel staan.
Dat is het licht waarin het Strategisch Kompas en het bijbehorende EU-defensiepakket moet worden gezien. Het Strategisch Kompas zou nog belangrijker worden en aan effectiviteit winnen als het de noodzaak van taakspecialisatie tussen EU-landen zou benadrukken. Voor een groot deel proberen landen nog steeds op individuele basis over de capaciteiten te beschikken om alle eventualiteiten te dekken. Het is een achterhaald, ineffectief en duur concept dat moet worden herzien om te transformeren in een wendbare en samenhangende Europese defensiecapaciteit.
Specialisatie zou resulteren in complementariteit, geavanceerde capaciteiten en meer samenwerking tussen de lidstaten op het gebied van onderzoek en productie. Bij beperkte budgetten zouden de collectieve uitgaven het maximale effect moeten hebben. Dat kan worden gerealiseerd door een vergaand concept van taakspecialisatie, het vermijden van dubbel werk en het vergroten van de onderlinge afhankelijkheid tussen de betrokken landen. Een volgende logische stap zou zijn om in het EU-verdrag een clausule op te nemen vergelijkbaar met artikel 5 in het NAVO-verdrag, waarbij een aanval op een van de leden moet worden beschouwd als een aanval op alle leden. In de huidige gevaarlijke situatie voor Europa zouden zelfs de nog neutrale (niet-NAVO) EU-lidstaten geneigd kunnen zijn om daarvoor in te tekenen.
“Het besluit in 2009 van de voormalige Franse president, Nicolas Sarkozy, dat Frankrijk zijn plaats in de NAVO volledig zou hervatten (dat wil zeggen, terug in de militaire commandostructuur) was gebaseerd op de veronderstelling dat zowel de EU als de NAVO baat zouden hebben bij een meer gecoördineerde en complementaire samenwerking. Dit was het thema tijdens mijn ambtstermijn als NAVO Supreme Allied Commander Transformation (2009-2012). Tien jaar later bewijzen zowel de EU-besluiten als het verloop van de huidige tragische gebeurtenissen dat deze visie juist was.”
De informele EU-top in Parijs op 10 en 11 maart was oorspronkelijk bedoeld om het Strategisch Kompas en het EU-defensiepakket te bespreken. Het zal nu ongetwijfeld grotendeels gewijd worden aan de oorlog in Oekraïne. Het is echter moeilijk in te zien wie op dit moment tegen de goedkeuring van het Strategisch Kompas en het Defensiepakket zou kunnen zijn.
Het Franse voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie Europese ambities
Welke prioriteiten stelt Frankrijk voor het voorzitterschap van de Raad van de
Voormalig hoofd van de Franse luchtmacht, generaal (bd.) Stéphane Abrial, treedt toe
