Een afgang op tv, gevolgd door massale hoon op sociale media. Dat gunnen we onze ergste vijand niet. De implicaties voor je werksituatie kunnen enorm zijn, net als voor je privéleven.
En het internet bewaart alles: niet alleen duikt het ontluisterende filmpje op als het over jou gaat, ook dient het als voorbeeld bij andere mediablunders. Dat lijkt een eeuwig kruis, maar het valt best te repareren. En het wordt groots als je het in je voordeel kunt aanwenden.
Schamper over mediatraining
Recent is dit thema weer opgebloeid door een interview met UWV-topman Fred Paling voor Nieuwsuur. Geconfronteerd met heel concrete fraudemeldingen waarmee niets is gedaan, antwoordt hij het met beschrijven van ‘bedrijfsprocessen’. Ingewikkelde zinnen, jargon, niet ingaan op de vragen: het heeft er alle schijn van dat Paling wat te verbergen heeft. De tv-kijker krijgt de onbedoelde indruk dat het UWV slecht functioneert maar dat zelf niet onder ogen wil zien.
De reacties op sociale media zijn uiteraard niet mals, waarbij en passant schamper wordt gedaan over de mediatraining die Paling ongetwijfeld heeft gehad. Die pakt hier inderdaad niet goed uit. Hij houdt krampachtig vast aan een paar adviezen die hem zijn ingeprent, zoals het herhalen van de kernboodschap en niet in het frame van de journalist stappen. Maar hij vergeet de belangrijkste: heldere taal gebruiken, uitstralen dat je weet wat er mis is, vertellen wat je doet om de situatie te verbeteren. Als je dat niet kunt, bijvoorbeeld omdat je eigenlijk niet weet waarom het mis gaat, dan kun je beter geen interview geven. Of je laat de woordvoering over aan iemand die dat beter kan. De vragen van Nieuwsuur konden niet onverwacht komen, want die tv-rubriek was al maanden met het onderwerp bezig.
Blokker en parkmobile
Naar aanleiding van het Paling-debacle dook op internet ook weer het fameuze interview met de voormalige Blokker-topman Rob van Heesen op over een ontslagronde bij zijn bedrijf. Een afschuwelijke afgang, die voor Van Heesen zelf zeer vervelende gevolgen had. Ook hier was de analyse dat de mediatrainers hadden gefaald, omdat ze van hem een buikspreekpop hadden gemaakt. En inderdaad lepelde hij zinnen op maar wist niet hoe een interview te geven.
Een ander voorbeeld van iemand die voor de televisie totaal de weg kwijt raakte is het interview van directeur Thomas Novak van Parkmobile bij Radar. Hij was wel voorbereid door een mediatrainer, maar het cruciale onderdeel ‘de onverwachte vraag’ was niet blijven hangen.
Menigeen heeft de neiging om al bij een minder grote afgang stilletjes in een hoekje weg te kruipen met een doos over zijn hoofd. Het veelgebruikte cliché wil dat ‘wie geschoren wordt, stil moet zitten’. Het goede nieuws is dat er betere oplossingen zijn. Thomas Novak bijvoorbeeld revancheerde zich volledig door al een week later weer bij Radar te gaan zitten en deze keer een prima mediaoptreden af te leveren.
Een voorbeeld zijn
Rob van Heesen is verhuisd van Blokker naar AH To Go. Een maand na zijn aantreden zette hij een post op LinkedIn waarin hij openhartig en met zelfreflectie terugkijkt op dat eerdere interview in zijn Blokker-tijd. Van Heesen heeft dit ongetwijfeld met communicatieadviseurs van AH besproken, en het resultaat is uitstekend. Het laat zien dat hij zich bewust is van een mislukking en dat hij ervan heeft geleerd. En dus geldt Rob van Heesen voortaan niet meer als hét voorbeeld van een media-afgang, maar als iemand die wijzer is geworden van een gemaakte fout.
Aan Van Heesen en Novak kan Fred Paling van het UWV een voorbeeld nemen. Nieuwsuur zal maar wat graag een nieuw interview met hem uitzenden. Aangenomen dat hij goed weet wat er aan de hand is en ook maatregelen kan noemen om de fraudedossiers aan te pakken, zal hij daar best voor klaar te stomen zijn. Een goede mediatraining doet dan wonderen. Wel even van tevoren met Nieuwsuur afspreken dat ze niet een extra lullige versie van het interview online zetten. Maar ook dat hoort bij de mediatraining.
