Het belangrijke verschil tussen landelijke en lokale politiek

De rol van de gemeente wordt steeds belangrijker voor bedrijven en organisaties die op lokaal niveau opereren. Toch is de toenadering tot de lokale politiek voor veel bedrijven lastig. De lokale politiek heeft een andere structuur, werkwijze en dynamiek dan de landelijke politiek. De mening van inwoners speelt een grotere rol. En de schaarse ruimte bemoeilijkt het verwezenlijken van nieuwe bedrijfsactiviteiten.

Alex Klein, Account Director bij Hague Corporate Affairs, werkt voor diverse cliënten van Hague samen met gemeenten. In dit interview geeft hij tips voor wie op lokaal niveau zijn belangen naar voren wil brengen.

Verschil politieke structuur landelijk en lokaal

Steeds meer organisaties worstelen in hun contact met gemeenten. Grote bedrijven die in Den Haag of Brussel actief zijn, weten hun weg vaak minder goed te vinden in de lokale politiek. Dit heeft meestal te maken met twee redenen: de verschillen in politieke structuur en de financiële situatie van gemeenten.

“Een wethouder is niet hetzelfde als een minister en een deeltijd raadslid is iets heel anders dan een fulltime Kamerlid. De gemeenteorganisatie is vaak onduidelijk voor bedrijven, terwijl ze wel weten hoe een ministerie werkt. Daarnaast hebben gemeenten ook minder capaciteit dan ministeries. Waar bij een ministerie bijvoorbeeld 15 mensen werken aan nieuw beleid, kan een gemeenteambtenaar maar één dag aan datzelfde thema werken.” legt Alex Klein uit.

Daarnaast is de financiële situatie van gemeenten de afgelopen jaren behoorlijk verslechterd. Dit leidt tot minder personeel, een hogere werkdruk op afdelingen en vertragingen in het afhandelen van verzoeken. Maar het zorgt ook voor een gebrek aan tijd om met belanghebbenden in gesprek te kunnen gaan.

De invloed van inwoners van de gemeente

Het krachtenveld van de lokale politiek verschilt met dat van de landelijke politiek. Kamerleden halen op landelijk niveau via opiniepeilingen, de media en professionele belangenorganisaties op hoe de bevolking ergens over denkt. Bij raadsleden en wethouders op lokaal niveau gaat dit heel anders. ZIj volgen uiteraard ook de lokale media, maar Zij worden rechtstreeks aangesproken op misstanden wanneer zij boodschappen doen of op het terras zitten. De lijnen naar lokale politiek zijn veel korter. Raadsleden zijn daarom gevoeliger voor de mening van de individuele burger en verenigingen. Dit geldt ook voor wethouders en ambtenaren. Die nabijheid is de charme van de lokale politiek. Maar als je als bedrijf iets wilt bereiken bij gemeenten moet je je goed bewust zijn van de belangen van inwoners. Hoe verhoudt jouw belang zicht tot dat van hen – direct vertolkt door raadsleden?

Alex geeft een voorbeeld: “Wanneer ambtenaren het belang van omwonenden bij de start van een nieuw project negeren is de kans groot dat de omwonenden lokale partijen zullen aanschrijven of willen inspreken bij de gemeenteraadsvergadering. Iets wat landelijk niet mogelijk is maar op lokaal niveau wel. Dit kan negatief uitpakken voor een ambtenaar die te horen krijgt dat hij/zij inwoners onvoldoende betrekt. De mening van inwoners doet ertoe. Ga dus behalve met het stadhuis ook in gesprek met andere stakeholders.”

Het opzetten van nieuwe bedrijfsactiviteiten in schaarste van ruimte

De schaarste van ruimte in Nederland wordt steeds duidelijker, en veel van die schaarste wordt zichtbaar op lokaal niveau. Door de Omgevingswet zal er meer ruimte komen voor inspraak van lokale belangen. Dit is van invloed op bedrijven die plannen hebben om te bouwen of uit te breiden.

“Het stikstofprobleem zorgt voor allerlei beperkingen in de bouw, de grote woningnood vereist ruimte die er in veel gemeenten helemaal niet is. Maar denk ook aan overlast die veroorzaakt zal worden in een dichtbevolkt gebied. Tot slot leidt de schaarse tijd van ambtenaren tot vertraging om initiatieven te beoordelen en te behandelen. Die schaarste zal de komende jaren alleen nog maar toenemen.” “Het resultaat is dat organisaties die nieuwe bedrijfsactiviteiten op willen zetten voor uitdagingen komen te staan. Daarom is jouw boodschap richting ambtenaren, het college van burgemeester en wethouders en lokale stakeholders zo belangrijk. Bedenk van tevoren of je iets kunt betekenen in het oplossen van lokale maatschappelijke problemen of initiatieven: wat geef je terug aan de lokale gemeenschap? Doorgronden welke spelers belangrijk zijn en welke organisaties en individuen een rol spelen in het debat is complex, maar cruciaal om in de lokale politiek je weg te vinden. ” aldus Alex.

Op de hoogte blijven?

Ben je geïnteresseerd in Nederlands en Europees nieuws? Wil je op de hoogte blijven van de laatste trends op het gebied van politieke en economische ontwikkelingen in Nederland en Europese lidstaten? Schrijf je dan nu in op de nieuwsbrief.