Energietransitie in stroomversnelling: wees onderdeel van het debat in Brussel

Door de Russische inval in Oekraïne is de Europese energiemarkt ernstig ontregeld wat gevolgen heeft voor de energietransitie. Brussel bereidt zich voor op de nieuwe werkelijkheid. “Er wordt nu onderhandeld over een nieuwe inrichting. Zorg dat je als bedrijf aan tafel komt, want beleidsmakers hebben behoefte aan kennis”, schrijft Jorick Albers, Account Director European Affairs bij Hague.

De geliberaliseerde Europese energiemarkt heeft decennialang goed gefunctioneerd en stond garant voor relatief lage prijzen. Maar de oorlog in Oekraïne, en het langzaam maar zeker opdrogen van de Russische gasleveranties, zorgen voor heftige schokken. De economie en de maatschappij worden ontregeld door hoge energieprijzen en twijfels over de leveringszekerheid.

Dat levert verhitte debatten op in Europese hoofdsteden. Hoe voorkomen we extreem hoge energierekeningen voor burgers? Hoe zorgen we dat de energie-intensieve industrie en chemie overeind blijft? Veel van die vragen hebben een Europese dimensie, en in Brussel wordt op dit moment een fundamentele discussie gevoerd over de inrichting van de energiemarkt van de toekomst.

Energietransitie onder hoogspanning

De doelstellingen op hoofdlijnen staan vast, en daar is ook consensus over: een klimaatneutraal Europa in 2050. Dat doel is ook in Europese wetgeving vastgelegd. De oorlog in Oekraïne zet die transitie onder hoogspanning. Het idee is om in 2027 onafhankelijk te zijn van Russisch gas, wat super ambitieus is. Dat moet gebeuren door enerzijds de energietransitie nog verder te versnellen, en anderzijds door nieuwe gas- en energiecontracten in andere landen af te sluiten.

Met het RepowerEU-programma is het eerdere ‘Fit for 55’-pakket van Eurocommissaris Frans Timmermans in een stroomversnelling gebracht. Zo heeft de Europese Commissie bijvoorbeeld voorgesteld het doel voor hernieuwbare energie in 2030 te verhogen van 40% naar 45%. Ook liggen er vergaande voorstellen op tafel voor de hervorming van de energiemarkt. Maar hoe eensgezind Europa is over de doelstellingen, hoe verdeeld ze zijn over de uitvoering. De lidstaten zijn het op veel punten niet eens. Twistpunt is bijvoorbeeld hoe het prijsplafond voor de gasmarkt er uit moet zien. Niet alle lidstaten hebben de financiële reserves om burgers en bedrijven even ruimhartig te compenseren.

Dat is op zich niet vreemd, want de combinatie van het uitfaseren van Russisch gas en het versnellen van de transitie is een gigantische uitdaging. Bedrijven hebben vaak de neiging zich afzijdig te houden van zulke politiek-bestuurlijke krachtmetingen tussen landen. Ze kijken het liefst de kat uit de boom. Pas als er een akkoord en een programma op tafel liggen, gaan ze er eens naar kijken. Bedrijven roeren zich meestal pas als er een besluit genomen is. Dan ben je te laat. Het is veel moeilijker om besluiten terug te draaien dan om besluitvorming te beïnvloeden.

Niet wachten op oekazes uit Brussel

Mijn advies is daarom om niet af te wachten tot er nieuwe Oekazes uit Brussel komen. Zorg dat je onderdeel wordt van de gesprekken die op dit moment plaatsvinden. Beleidsmakers hebben grote behoefte aan kennis en inzichten uit het bedrijfsleven, zeker nu de energiemarkt zo heftig in beweging is.

Neem bijvoorbeeld de scheepvaart. Er wordt nu onderhandeld over plannen om de gemiddelde koolstofintensiteit tegen 2030 met ten minste 40% en in 2050 met ten minste 70% te verminderen, alsook de totale uitstoot tegen 2050 met ten minste 50% te verminderen ten opzichte van 2008. Om aan zulke eisen te kunnen voldoen, moet de scheepvaart wereldwijd in rap tempo overschakelen op alternatieve brandstoffen en energiebronnen. Als er bedrijven zijn die daar met goede ideeën een bijdrage aan kunnen leveren, dan is dit het moment om aan tafel te komen. Als je als bedrijf niet actief meegaat in deze beweging, dan loop je het gevaar achterop te raken en op termijn zelfs je relevantie te verliezen.

Benieuwd hoe Hague kan helpen?

Bij Hague Corporate Affairs hebben we de energiedesk opgesteld. Onze energiedesk-adviseurs zijn inhoudelijk sterk en gedreven. Door vele samenwerkingen met opdrachtgevers in de energiesector kennen zij bovendien de complexiteit en technische details.

Klik hier om meer te lezen over de energiedesk.

Wilt u vrijblijvend kennismaken om te kijken wat de Hague energiedesk voor uw organisatie kan betekenen? Neem dan contact op met account director Jorick Albers. Hij helpt u graag.