Een groene EU? Eerst banden versterken met Latijns-Amerika
De Europese Unie (EU) heeft Latijns-Amerika en het Caribisch gebied (LAC) en
Historisch gezien heeft Europa veel vertrouwd op een beperkt aantal energie-importeurs. Deze overafhankelijkheid heeft de kwetsbaarheid van de energievoorziening blootgelegd tijdens recente gebeurtenissen, zoals de COVID-19-pandemie en de oorlog in Oekraïne. De oorlog benadrukt de dringende noodzaak voor Europa om over te schakelen naar een onafhankelijker, diverser en veerkrachtiger energieportfolio.
In lijn met het Akkoord van Parijs en de ambities van de Green Deal, die de EU verplichten tot koolstofneutraliteit tegen 2050, richt de EU zich op het diversifiëren van energiebronnen en het bevorderen van een groene energietransitie. Het “RepowerEU”-initiatief staat centraal in deze strategie, met als doel de afhankelijkheid van enkele leveranciers te verminderen en de uitrol van hernieuwbare energie in de EU te versnellen. Daarnaast is de Waterstofbank opgericht om particuliere investeringen in waterstofprojecten te stimuleren. Dit gebeurt door hernieuwbare energie te verbinden met de vraag in de EU en door aanvankelijke investeringsbarrières weg te nemen.
Afrika, dat eerder over het hoofd werd gezien, komt nu naar voren als een cruciale handelspartner voor de EU. Hoe kunnen we een succesvolle energiepartnerschap opbouwen die beide regio’s ten goede komt?
Afrika heeft enorme en diverse natuurlijke hulpbronnen. Dit maakt het continent belangrijk voor de wereldwijde groene energievoorziening. Het bezit aanzienlijke grondstofreserves, essentieel voor technologieën die hernieuwbare energie mogelijk maken. De Democratische Republiek Congo heeft bijvoorbeeld ongeveer 50% van ’s werelds kobaltreserves. Dit mineraal is cruciaal voor batterijen, windturbines en zonnepanelen. Door de groeiende vraag naar deze materialen wordt Afrika een toonaangevende leverancier voor de groene energiesector.
Ook het potentieel voor hernieuwbare energie in Afrika is groot. Volgens de Renewable Power Plant Database Africa kan in 2040 76% van de elektriciteit uit hernieuwbare bronnen komen. Hiervan zou 82% uit waterkracht, 11% uit zonne-energie en 7% uit windenergie bestaan. Dit onderstreept Afrika’s rol als leverancier van essentiële mineralen én als leider in groene energieproductie en -distributie.
Europese landen zien steeds meer potentieel in Afrika voor duurzame ontwikkeling en samenwerking. Een voorbeeld is het Italiaanse “Mattei Plan,” gelanceerd in november 2023. Dit plan, ondersteund door €5,5 miljard uit het Nationale Klimaatfonds en het ontwikkelingsbudget, richt zich op gedeelde duurzame groeidoelen met Afrika.
Op EU-niveau versterkt de Global Gateway-strategie de banden via het Afrika-Europa Groene Energie Initiatief. Dit programma betrekt Europese en Afrikaanse publieke en private sectoren om energieproductie en toegang te vergroten, efficiëntie te bevorderen en investeringen mogelijk te maken. De EU, lidstaten en financiële instellingen, zoals de EIB en EBWO, nemen deel.
Internationale projecten zoals de “Lobito Corridor” positioneren Afrika als cruciale partner in energie. Deze infrastructuurcorridor, van de haven van Lobito (Angola) naar Zambia en zuidelijke Afrikaanse landen, bevordert handel, verlaagt transportkosten en ondersteunt regionale ontwikkeling.
Nu Europa nieuwe energiepartnerschappen met Afrika aangaat, moet het complexe uitdagingen aanpakken. Geopolitieke spanningen, een gebrek aan regelgeving en een zwak investeringsklimaat kunnen hinderlijk zijn.
Europa kan Afrika ondersteunen door technische bijstand, financiële steun en beleidsadvies. Dit omvat het helpen ontwikkelen van heldere regelgeving, financiering voor infrastructuur en hernieuwbare energie, en risicodeling om private investeringen te stimuleren. Daarnaast kan Europa markttoegang verbeteren via handelsakkoorden, innovatie bevorderen door onderzoekssamenwerkingen, en bijdragen aan duurzaamheidsinitiatieven. Sterke bestuurs- en transparantiekaders maken het investeringsklimaat aantrekkelijker en bevorderen zo Afrikaanse groei en ontwikkeling.
De groene energie-industrie in Afrika zal sterker zijn als die ook lokale energiebehoeften en ontwikkeling ondersteunt. Door hernieuwbare energieprojecten lokaal bij te laten dragen — met betrouwbare energie, banen en betere infrastructuur — wordt het partnerschap duurzamer en rechtvaardiger. Dit leidt tot bredere en blijvende voordelen voor beide continenten.
Door sterke en evenwichtige partnerschappen op te bouwen die zijn gebaseerd op gedeelde economische belangen, kunnen Europa en Afrika een toekomst van welvaart en wederzijds voordeel creëren. Deze relaties moeten niet alleen inspelen op de directe energiebehoeften, maar ook de weg banen voor langdurige stabiliteit en groei voor beide continenten. Deze samenwerkingsbenadering vertegenwoordigt een win-win-scenario dat de traditionele machtsdynamieken overstijgt.
Samen kunnen Afrika en Europa, door middel van eerlijke en evenwichtige relaties, zorgen voor een stabiele en welvarende toekomst, waarmee de effectiviteit van strategische partnerschappen in het oplossen van mondiale uitdagingen wordt aangetoond.
De Europese Unie (EU) heeft Latijns-Amerika en het Caribisch gebied (LAC) en
Vijf vragen aan Felipe García-Echeverri Wie is Felipe García-Echeverri? Ik ben geboren
De komst van deze digitale euro en de bijbehorende beleidsaanpassingen zullen het