5 december 2022

Voorlopers leiden de weg uit fossiele terugval

Door de energiecrisis ligt het risico op de loer dat we noodgedwongen terugvallen op fossiele methoden voor onze energievoorziening. Dat is een probleem omdat Nederland de klimaatdoelen voor 2030 bij het ingezette beleid al niet gaat halen. Uit de recent gepubliceerde Klimaat- en Energieverkenning bleek dat aanvullende klimaatmaatregelen nodig zijn. Als bedrijf kun je daar maar beter op voorsorteren, schrijft Manon Dees, Advisor bij Hague.

Koning Willem-Alexander opende er zijn troonrede mee op Prinsjesdag: “We leven in een tijd van tegenstrijdigheden en onzekerheid”. En die tegenstrijdigheden zijn inderdaad overal zichtbaar, zeker ook in de energietransitie.

Iedereen die de ontwikkelingen in de energietransitie volgt, ziet dat er veel tegenstrijdige dingen gebeuren. Zoals het prijsplafond: goed voor huishoudens die bezwijken onder hun maandlasten, maar slecht voor de transitie omdat de prikkel om zonnepanelen te nemen en te isoleren minder wordt. Europese overheden die massaal nieuwe gascontracten (willen) sluiten met Qatar en de VS? Goed nieuws voor energiezekerheid, maar slecht als je je had voorgenomen om geen zaken meer te doen met onvrije regimes (Midden-Oosten), en ook niet goed voor milieu en klimaat (Amerikaanse aardgas wordt vaak gewonnen door middel van ‘fracking’, een vervuilende procédé). 

Fossiele terugval

In theorie zijn de hoge energieprijzen een goede stimulans om de energietransitie te versnellen. We willen immers minder afhankelijk worden van fossiele energie. De praktijk wijst echter anders uit: noodgedwongen vallen we terug op kolen en gas, omdat er nog niet voldoende duurzame energie is.

Maar oude reflexen spelen op bij alle onzekerheden en tegenstrijdigheden. Een van de eerste maatregelen om te besparen op Russisch aardgas was het opheffen van de productiebeperkingen voor kolencentrales. Die terugslag moet nu weer worden gecompenseerd.

We moeten ervoor waken dat de energiecrisis geen rem wordt op de energietransitie. “Never let a good crisis go to waste”, zei oorlogspremier Winston Churchill ooit. Met de oorlog in Oekraïne beleven we een onzeker en angstig jaar. Uitzonderlijke omstandigheden vragen om uitzonderlijke maatregelen. Maar dat kan toch niet betekenen dat we alleen kolencentrales harder laten draaien? Dat moet toch ook aangevuld worden met extra duurzame impulsen? Die maatregelen – in lijn met de klimaataanpak – voerden op Prinsjesdag de ondertoon.

Uitzonderlijke omstandigheden, dat zijn het zeker. Ineens is iedereen zich bewust van hoeveel hij of zij elke maand aan energie betaalt en denkt men na over manieren om gas en stroom te besparen. De thermostaat staat wat lager, en er wordt korter gedoucht. Dat is natuurlijk goed, maar hoe zorgen we ervoor dat we in 2023, 2024 of 2025 – als we hopelijk geen energiecrisis meer hebben – een duurzamere energievoorziening hebben? Of verbranden we dan Arabisch of Amerikaans gas om de thermostaat weer op 22 graden te kunnen zetten? Tijd voor structurele maatregelen dus.

De ambitie van Jetten

Het kabinet heeft een CO2-reductiedoel gesteld van 55% in 2030 en streeft zelfs naar 60%. Dat doel is met het huidige beleid niet haalbaar. Het Planbureau voor de Leefomgeving schat dat Nederland ergens tussen de 39% en de 50% uitkomt. Op basis van die voorspelling moet de overheid dus bijsturen.

De ambitie van het kabinet vraagt om aanvullend beleid. Bedrijven kunnen daar alvast op voorsorteren. En dat is verstandig, want het ministerie zal blij zijn met bedrijven die hun verantwoordelijkheid nemen. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat is al druk in gesprek met de grootste 20 uitstoters in het kader van de maatwerkafspraken. Maar ook als je nummer 25 of 35 op de lijst bent kun je met goede ideeën komen. Zo kwam bijvoorbeeld een coalitie van zeventig organisaties in de digitale sector, waaronder KPN en IBM, met een manifest ‘duurzame digitalisering’, waarin ze de overheid vragen om duidelijke kaders voor een omslag richting milieuvriendelijk en circulair. En het wachten is op een nationaal plan om tochtige huizen massaal te isoleren en verduurzamen; een heel wat nuttiger besteding van de ongerichte miljarden die Nederland dit jaar aan inkomenssteun moest uitgeven.

Het ministerie kan wat hulp goed gebruiken. Want er is méér nodig om de doelstellingen te halen dan alleen bindende afspraken met twintig grote bedrijven. En het voordeel is dat je als voorloper weleens de standaard voor het duurzame beleid in jouw sector kunt neerzetten.

Benieuwd hoe Hague kan helpen?

Bij Hague Corporate Affairs hebben we de energiedesk opgesteld. Onze energiedesk-adviseurs zijn inhoudelijk sterk en gedreven. Door vele samenwerkingen met opdrachtgevers in de energiesector kennen zij bovendien de complexiteit en technische details.  

Klik hier om meer te lezen over de energiedesk. 

Wilt u vrijblijvend kennismaken om te kijken wat de Hague energiedesk voor uw organisatie kan betekenen? Neem dan contact op met account director Manon Dees. Zij helpt u graag. 

Op de hoogte blijven?

Wilt u op de hoogte blijven van relevante public affairs tips voor uw organisatie? Schrijf u dan hier in op de nieuwsbrief en ontvang deze ieder kwartaal in uw inbox.

Deel deze resource
5 december 2022
Hague corporate affairs logo

Ontvang de laatste insights

Of volg ons